با دستگیری فرمانده نظامی صرب‌های بوسنی، كه متهم به نسل‌كشی و تدارك بزرگ‌ترین قتل عام جمعی در اروپا از زمان پایان جنگ دوم جهانی است، فصل دردناكی از پرونده جنایات جنگی صرب‌ها علیه مسلمانان و كروات‌ها، بعد از فروپاشی یوگسلاوی سابق، بسته می‌شود.
به گزارش آینده به نقل از رسانه ها در طول جنگ داخلی كه پس از فروپاشی یوگسلاوی سابق بین صرب‌ها از یك سو و مسلمانان و كرواتهای آن كشور از سوی دیگر درگرفت، یكصد هزار نفر جان خود را از دست داده و نزدیك به ۲ میلیون نفر آواره شدند. طی «قتل عام سربرنیتسا» در ماه ژوئیه سال ۱۹۹۵، و در روزهای پایانی جنگ داخلی یوگسلاوی سابق، هشت هزار مرد و پسر مسلمان بوسنیایی توسط صرب‌های مسلح تحت فرمان ملادیچ به رگبار بسته شدند.
به این ترتیب شهرك سربرنیتسا كه از سوی سازمان ملل برای پناه دادن به آوارگان مسلمان بوسنیایی در نظر گرفته شده و منطقه غیرنظامی و محل امن نامیده شده بود، توسط ملادیچ به بزرگ‌ترین گورستان جمعی مسلمانان تبدیل شد. قصور سازمان ملل نیروهای سازمان ملل كه با فرماندهی افسران هلندی در محل حضور داشتند، مطابق پروندهای متعددی كه با هدف اخذ غرامت در دادگاه لاهه در هلند گشوده شده، در حمایت از قربانیان و پیشگیری از این جنایت هولناك، كوتاهی كرده یا سكوت اختیار كردند. مطابق اسناد موجود (من‌جمله اعترافات سربازی كه در قتل عام سربرنیتسا مشاركت داشت)، راتكو ملادیچ در روز اعدام دسته‌جمعی مسلمانان، شخصا در صحنه حضور داشت، و پیش از هدایت قربانیان به میدان شهرك برای كشتار، به نوجوانان آب‌نبات تعارف می‌كرد و با دست به پشت آن‌ها می‌زد. پس از هدایت قربانیان به میدان شهر، مردان و نوجوانان را كه پیشتر از خانواده‌های خود جدا شده بودند، به گروه‌های ده نفری تقسیم و آنان را گروه‌گروه به رگبار می‌بستند.
پس از اعدام جنازه‌های قربانیان را با بولدوزر در گور‌های جمعی دفن می‌كردند. قهرمان بی‌رحمی ملادیچ كه پاره‌ای از صرب‌ها همچنان او را قهرمان خود می‌خوانند، از بی‌رحم‌ترین فرماندهان نظامی اروپا بود و در طول جنگ داخلی یوگسلاوی سابق تلاش می‌كرد مانع از جدایی و استقلال مسلمانان بوسنی و هرزگوین بشود. ملادیچ در طول خدمت در منصب فرمانده نظامیان صرب در بوسنی، به خود لقب «خدا» داده بود. بنا بر قولی، هنگام گلوله‌باران مسلمانان سارایوو توسط صرب‌ها، به سربازان خود گفته بود كه «مغز‌های آن‌ها را بسوزانید». از سال ۱۹۹۶ تاكنون ۵۶ نظامی صرب به اتهام نسل‌كشی و ارتكاب جنایت جنگی دستگیر و تعدادی از آن‌ها به دیوان دادرسی بین‌المللی در شهر لاهه فرستاده شده‌اند. سه تفنگدار در سال ۲۰۰۱ اسلوبودان میلوسویچ، رئیس جمهور سابق صربستان، در بلگراد دستگیر و به دادگاه لاهه فرستاده شد.
وی در طول زمان محاكمه بر اثر سكته قلبی جان خود را از دست داد. در سال ۲۰۰۸ رادوان كارادیچ، رئیس دولت صرب‌ها، در بوسنی دستگیر و به دیوان دادرسی لاهه فرستاده شد. محاكمه وی در دادگاه بین‌المللی هلند هنوز پایان نیافته است. پیش از دستگیری ملادیچ، نام وی در راس فهرست جنایتكاران تحت تعقیب قرار داشت و برای یافتن او نزدیك به هشت میلیون دلار جایزه تعیین شده بود. با این وجود دست‌كم تا سال ۲۰۰۶ وی با برخورداری از آزادی نسبی در صربستان زندگی می‌كرد و حتی به تماشای مسابقه فوتبال می‌رفت. حكم جلب ملادیچ دو هفته پس از پایان جنگ داخلی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۵ صادر شده بود، ولی تا سال ۲۰۰۰ و زمانی كه میلوسویچ، رئیس جمهور سابق صربستان، قدرت را در دست داشت، ملادیچ از حمایت آشكار او برخوردار بود.
وی تا سال ۲۰۰۲ رسما یكی از افسران ارتش صربستان محسوب می‌شد و تا سال ۲۰۰۵ مستمری نیز دریافت می‌كرد. ماه گذشته و پیش از دستگیری ملادیچ، بوسیلیكا، همسر وی، در بلگراد دستگیر شده بود. پایان یك فصل ملادیچ هنگام دستگیری ۶۹ سال داشت. راسیم جاجیچ، وزیر دادگستری صربستان، در توضیح شرایط جسمانی ملادیچ هنگام دستگیری، او را رنگ‌پریده و سالخورده توصیف كرد. یك روز پس از دستگیری ملادیچ، دادگاه محلی شهر بلگراد درخواست وكیل او را برای خودداری از اعزام وی به هلند و پیشگیری از محاكمه در دیوان دادرسی لاهه رد كرد.
به این ترتیب اعزام ملادیچ حداكثر تا پایان هفته آینده، و بعد از رسیدگی به درخواست تجدید نظر از سوی وی كه تنها ۳ روز طول خواهد كشید قطعی است. اگرچه رسیدگی به پرونده جنایتكاران جنگی در لاهه با كندی صورت می‌گیرد و زمان آن طولانی است، در هر حال، ملادیچ پس از ۱۶ سال زندگی توام با ترس و نگرانی اینك در چنگال عدالت قرار گرفته است. با دستگیری ملادیچ كه زمانی خود را خدا می‌خواند، علاوه بر این كه جنایات جنگی صرب‌ها در بوسنی و نسل‌كشی مسلمانان در یوگسلاوی سابق بار دیگر مطرح و در افكار عمومی جهانیان محكوم می‌شود، صربستان نیز فرصت می‌یابد با برداشتن بزرگ‌ترین مانع در مسیر پیوستن به جامعه اروپا، درخواست تازه‌ای را در این زمینه تنظیم كرده و به بروكسل ارسال دارد.
به این ترتیب شهرك سربرنیتسا كه از سوی سازمان ملل برای پناه دادن به آوارگان مسلمان بوسنیایی در نظر گرفته شده و منطقه غیرنظامی و محل امن نامیده شده بود، توسط ملادیچ به بزرگ‌ترین گورستان جمعی مسلمانان تبدیل شد. قصور سازمان ملل نیروهای سازمان ملل كه با فرماندهی افسران هلندی در محل حضور داشتند، مطابق پروندهای متعددی كه با هدف اخذ غرامت در دادگاه لاهه در هلند گشوده شده، در حمایت از قربانیان و پیشگیری از این جنایت هولناك، كوتاهی كرده یا سكوت اختیار كردند. مطابق اسناد موجود (من‌جمله اعترافات سربازی كه در قتل عام سربرنیتسا مشاركت داشت)، راتكو ملادیچ در روز اعدام دسته‌جمعی مسلمانان، شخصا در صحنه حضور داشت، و پیش از هدایت قربانیان به میدان شهرك برای كشتار، به نوجوانان آب‌نبات تعارف می‌كرد و با دست به پشت آن‌ها می‌زد. پس از هدایت قربانیان به میدان شهر، مردان و نوجوانان را كه پیشتر از خانواده‌های خود جدا شده بودند، به گروه‌های ده نفری تقسیم و آنان را گروه‌گروه به رگبار می‌بستند.
پس از اعدام جنازه‌های قربانیان را با بولدوزر در گور‌های جمعی دفن می‌كردند. قهرمان بی‌رحمی ملادیچ كه پاره‌ای از صرب‌ها همچنان او را قهرمان خود می‌خوانند، از بی‌رحم‌ترین فرماندهان نظامی اروپا بود و در طول جنگ داخلی یوگسلاوی سابق تلاش می‌كرد مانع از جدایی و استقلال مسلمانان بوسنی و هرزگوین بشود. ملادیچ در طول خدمت در منصب فرمانده نظامیان صرب در بوسنی، به خود لقب «خدا» داده بود. بنا بر قولی، هنگام گلوله‌باران مسلمانان سارایوو توسط صرب‌ها، به سربازان خود گفته بود كه «مغز‌های آن‌ها را بسوزانید». از سال ۱۹۹۶ تاكنون ۵۶ نظامی صرب به اتهام نسل‌كشی و ارتكاب جنایت جنگی دستگیر و تعدادی از آن‌ها به دیوان دادرسی بین‌المللی در شهر لاهه فرستاده شده‌اند. سه تفنگدار در سال ۲۰۰۱ اسلوبودان میلوسویچ، رئیس جمهور سابق صربستان، در بلگراد دستگیر و به دادگاه لاهه فرستاده شد.
وی در طول زمان محاكمه بر اثر سكته قلبی جان خود را از دست داد. در سال ۲۰۰۸ رادوان كارادیچ، رئیس دولت صرب‌ها، در بوسنی دستگیر و به دیوان دادرسی لاهه فرستاده شد. محاكمه وی در دادگاه بین‌المللی هلند هنوز پایان نیافته است. پیش از دستگیری ملادیچ، نام وی در راس فهرست جنایتكاران تحت تعقیب قرار داشت و برای یافتن او نزدیك به هشت میلیون دلار جایزه تعیین شده بود. با این وجود دست‌كم تا سال ۲۰۰۶ وی با برخورداری از آزادی نسبی در صربستان زندگی می‌كرد و حتی به تماشای مسابقه فوتبال می‌رفت. حكم جلب ملادیچ دو هفته پس از پایان جنگ داخلی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۵ صادر شده بود، ولی تا سال ۲۰۰۰ و زمانی كه میلوسویچ، رئیس جمهور سابق صربستان، قدرت را در دست داشت، ملادیچ از حمایت آشكار او برخوردار بود.
وی تا سال ۲۰۰۲ رسما یكی از افسران ارتش صربستان محسوب می‌شد و تا سال ۲۰۰۵ مستمری نیز دریافت می‌كرد. ماه گذشته و پیش از دستگیری ملادیچ، بوسیلیكا، همسر وی، در بلگراد دستگیر شده بود. پایان یك فصل ملادیچ هنگام دستگیری ۶۹ سال داشت. راسیم جاجیچ، وزیر دادگستری صربستان، در توضیح شرایط جسمانی ملادیچ هنگام دستگیری، او را رنگ‌پریده و سالخورده توصیف كرد. یك روز پس از دستگیری ملادیچ، دادگاه محلی شهر بلگراد درخواست وكیل او را برای خودداری از اعزام وی به هلند و پیشگیری از محاكمه در دیوان دادرسی لاهه رد كرد.
به این ترتیب اعزام ملادیچ حداكثر تا پایان هفته آینده، و بعد از رسیدگی به درخواست تجدید نظر از سوی وی كه تنها ۳ روز طول خواهد كشید قطعی است. اگرچه رسیدگی به پرونده جنایتكاران جنگی در لاهه با كندی صورت می‌گیرد و زمان آن طولانی است، در هر حال، ملادیچ پس از ۱۶ سال زندگی توام با ترس و نگرانی اینك در چنگال عدالت قرار گرفته است. با دستگیری ملادیچ كه زمانی خود را خدا می‌خواند، علاوه بر این كه جنایات جنگی صرب‌ها در بوسنی و نسل‌كشی مسلمانان در یوگسلاوی سابق بار دیگر مطرح و در افكار عمومی جهانیان محكوم می‌شود، صربستان نیز فرصت می‌یابد با برداشتن بزرگ‌ترین مانع در مسیر پیوستن به جامعه اروپا، درخواست تازه‌ای را در این زمینه تنظیم كرده و به بروكسل ارسال دارد.
پنجره
ویژه های سایه